Skąd się bierze bezsenność?

Zapraszamy do obejrzenia wywiadu który był emitowany na platformie Canal+ w telewizji STUDIOMED TV z dr n. m. Małgorzatą Fornal – Pawłowską, psychologiem klinicznym oraz ekspertem goodsleeper.pl

Ile powinniśmy spać?

Młodzież i osoby dorosłe nie mają już tak wysokiego zapotrzebowania na sen, w ich przypadku 7 – 9 godzin snu dziennie w zupełności wystarczy, aby zapewnić sobie efektywność i dobre samopoczucie. Osoby starsze, powyżej 60 roku życia, potrzebują jeszcze mniej snu, bo tylko 6 – 7 godzin na dobę, taka długość nocnego wypoczynku jest dla nich optymalna. To, jak dużo czasu poświęcamy na sen, zależy też od naszego zdrowia. Osoby chore z reguły śpią dłużej, ponieważ potrzebują więcej czasu na regenerację sił i powrót do równowagi biologicznej, zwłaszcza gdy borykają się z ostrymi infekcjami lub upośledzeniem drożności górnych dróg oddechowych. Pamiętajmy, że sen podnosi naszą odporność i pomaga skutecznie zwalczać choroby, dlatego jest zawsze jednym z kluczowych elementów leczenia, niezależnie od tego, z jak poważnym schorzeniem mamy do czynienia.

Jakie są przyczyny bezsenności u młodych ludzi

Główną przyczynę pojawiania się problemów ze snem u młodych ludzi stanowi stres. Jest on nierozerwalnie związany ze współczesnym trybem życia. Funkcjonowanie stale na wysokich obrotach, nieustanne mierzenie się z nowymi wyzwaniami, mnóstwo spraw do załatwienia każdego dnia – to wszystko sprawia, że nie potrafimy efektywnie wypoczywać. Wieczorem, gdy przychodzi czas na sen, trudno nam się przełączyć z trybu zadaniowego na tryb relaksu. Utrzymujące się przez długi czas napięcie psychiczne nie pozwala naszemu mózgowi tak po prostu przejść w fazę odprężenia. Bezsenność u młodych ludzi często pojawia się też na skutek prowadzenia nieregularnego trybu życia i ingerencji w zdrowe nawyki związane ze snem. Kładzenie się spać o różnych porach oraz skracanie czasu poświęcanego na odpoczynek w tygodniu i odsypianie w weekendy zaburza właściwą higienę snu, przez co coraz trudniej nam się zasypia. Podobnie działa stymulowanie się kofeiną, częste sięganie po używki takie jak alkohol czy nikotyna, a także nadmierna aktywność fizyczna przed snem – w miarę możliwości powinniśmy tych zachowań unikać, ponieważ sprawiają one, że jesteśmy zbyt pobudzeni, by wraz z nadejściem nocy w naturalny sposób przejść w fazę odpoczynku.

Jak radzić sobie z bezsennością?

Jeśli chcemy zwalczyć pogłębiającą się bezsenność, powinniśmy w pierwszej kolejności zadbać o właściwą higienę swojego snu. Przede wszystkim dopilnujmy, aby chodzić spać o regularnych porach każdego dnia – stały harmonogram obejmujący niezmienne pory aktywności i odpoczynku pozwoli nam wyregulować biologiczny zegar i dostosować się do naturalnego rytmu dobowego, dzięki czemu będziemy łatwiej zasypiać i zaczniemy lepiej przesypiać noce. Warto zrezygnować też z kawy i innych używek albo przynajmniej ograniczyć sięganie po nie, zwłaszcza późnym wieczorem i w godzinach wieczornych, gdy nasz mózg nie potrzebuje już dodatkowych stymulatorów. Pamiętajmy ponadto, że do snu należy zawsze odpowiednio się przygotować, przy czym przygotowania te najlepiej rozpocząć co najmniej pół godziny przed udaniem się na spoczynek. Dajmy sobie ten czas na uporządkowanie myśli, oderwanie się od trosk i zmartwień, uspokojenie się, odprężenie i wyciszenie. Możemy wtedy posłuchać nastrojowej muzyki, zanurzyć się w ulubioną książkę, zafundować sobie relaksacyjny masaż albo pomedytować. W ten sposób ułatwimy naszemu umysłowi i naszemu ciału przejście w stan odpoczynku – gonitwa myśli się zatrzyma, napięcie opadnie i w efekcie z większą łatwością zapadniemy w sen.

Na czym polega terapia bezsenności?

Jeśli ktoś długo nie może spać, jego zmartwienia ciągle krążą wokół snu, a to znacznie utrudnia zasypianie – tak powstaje błędne koło, z którego niełatwo się wyrwać. W takiej sytuacji z pomocą przychodzi profesjonalna terapia bezsenności, która ma na celu wesprzeć pacjenta w walce z tym problemem poprzez dostarczanie mu niezbędnej fachowej wiedzy dotyczącej właściwej higieny snu i narzędzi pozwalających na systematyczne wdrażanie zdrowych nawyków związanych ze snem do codziennej rutyny. Posiadając taką wiedzę i takie narzędzia, a jednocześnie mając świadomość, że działa w porozumieniu z ekspertami w swojej dziedzinie, pacjent zyskuje spokój i o wiele łatwiej jest mu przestawić się na nowy tryb życia, a gdy już to zrobi, zastosowane techniki terapeutyczne okazują się przynosić świetne rezultaty. Terapia bezsenności uwzględnia oczywiście indywidualne potrzeby i możliwości pacjenta, pozwalając mu wypracować najbardziej dogodne i skuteczne w jego przypadku techniki walki z zaburzeniami snu – to dodatkowo podnosi jej efektywność. Widoczna poprawa jakości snu wpływa motywująco na chorego i redukuje jego lęk przed bezsennością, obalając mylne przekonanie i mit pokutujący w społeczeństwie, że problemy ze snem są od nas niezależne i że nie mamy nad nimi kontroli.  To nieprawda. Z bezsennością da się i trzeba walczyć.